Zeeën van duurzame energie – 3
Uit Technisch Weekblad; vrijdag 12 april 2019
auteur: Hans Buitelaar; donderdag 11 april 2019
REDstack: zoet-zout dialyse
In de uitwateringskom van de Oude Rijn achter het gemaal bij Katwijk gaat REDstack een tweede blauwe-energiecentrale realiseren. Hier wordt elektriciteit opgewekt uit het samenstromen van zoet water met zeewater. Na de goed functionerende proefopstelling op de Afsluitdijk, in gebruik genomen in 2014, is het tijd voor daadwerkelijke levering van energie aan eindgebruikers. De capaciteit van de testinstallatie aan de Afsluitdijk was 50 kW, die wordt opgeschaald naar 800 kW bij Katwijk. Hoogheemraadschap Rijnland, de Provincie Zuid-Holland en de gemeente Katwijk worden de afnemers van de elektriciteit. ‘In vergelijking met conventionele centrales is dit natuurlijk nog maar een kleine’, ziet directeur Rik Siebers in. ‘De centrale bij Katwijk is dan ook het begin: een demonstratie dat Blue Energy echt werkt voor de markt. Onze ‘stacks’ worden niet groter, maar we plaatsen er gewoon meer. Dat ze werken, is op de Afsluitdijk uitgebreid aangetoond.’
Het verschil in zoutgehalte tussen rivierwater en zeewater waar het instroomt, biedt de mogelijkheid elektriciteit op te wekken. Het zout in zeewater bevat positief geladen natriumionen en negatief geladen chloride-ionen. Wanneer zoet water aan de ene kant langs een membraan loopt en zout water aan de andere kant, ontstaat een stroming van deze ionen. Wetten uit de natuurkunde leren dat de watermassa’s aan beide zijden van de membranen dit spanningsverschil opheffen om evenwicht te bereiken. Reverse Electro Dialysis (RED), ofwel omgekeerde elektrodialyse, maakt gebruik van twee membraansoorten: membranen die uitsluitend positieve ionen doorlaten (CEM, Cation Exchange Membranes) en membranen die enkel negatieve ionen doorlaten (AEM, Anion Exchange Membranes). Het zoute water stroomt tussen twee membranen door, aan de ene kant passeren de positief geladen ionen het CEM en aan de andere kant de negatief geladen ionen het AEM. Tussen de membranen ontstaat een spanningsverschil, dat wordt omgezet naar elektriciteit.
De volgende dagen worden in een kort (nieuws-)bericht de Nederlandse toepassingen van zoet-zout dialyse, golfenergie en oceaanwarmte, kort toegelicht. Eerder werd in Nieuwsberichten al gepubliceerd over de algemene informatie over energie uit “zee” en over getijde-energie
