Zeeën van duurzame energie – 2

Uit Technisch Weekblad; vrijdag 12 april 2019
Hans Buitelaar | donderdag 11 april 2019

Tocardo hoopt getijdenenergie

Een turbine laten draaien in de stroming die ontstaat door het opkomen van zeewater met de vloed en het weer weglopen bij eb. Dat is de oudste en meest ontwikkelde vorm van duurzame energieopwekking uit de zee.
Al sinds 1966 produceert de Usine marémotrice de la Rance – de getijdenenergiecentrale in de monding van de rivier de Rance in Bretagne, Frankrijk, jaarlijks 500 GWh met 24 turbines, die een gezamenlijke capaciteit hebben van 240 MW. Een dam schermt de delta van de rivier af; in de dam zijn turbines gemonteerd.

In Nederland maakt het bedrijf Tocardo turbines voor bestaande dammen en dijken. Dat zou goedkoper moeten kunnen dan de centrale in Rance, waar de dammen er speciaal voor gebouwd werden. Sinds 2005 heeft het bedrijf een testopstelling bij de Stevinsluizen in de Afsluitdijk, inmiddels uitgebreid tot drie turbines die samen 300 kW kunnen opwekken. In 2015 voltooide het bedrijf de installatie van vijf turbines aan een grote buis voor de deuren van de Oosterscheldekering. De capaciteit van die opstelling is 1,25 MW. ‘We hebben in de Oosterschelde gemeten of de weerstand die onze turbines opleveren voor het in- en uitstromende water, de hoogte van het getij tempert in de Oosterschelde. We hadden gerekend met 0,4 mm minder getijverschil, maar dat bleek slechts 0,1 mm’, vertelt directeur Hans van Breugel. Dit jaar wil zijn bedrijf nog eens vijf turbines bij de Oosterschelde installeren, voor de doorlaat naast degene waar nu de turbines hangen. Daarnaast is op korte termijn de plaatsing van een turbine onderwater in het Marsdiep tussen Den Helder en Texel gepland.

Dit voorjaar gaat Tocardo met een consortium van Zeeuwse energiebedrijven een plan opstellen voor het aanleggen van een getijdencentrale in de Brouwersdam, tussen de Noordzee en het Grevelingenmeer. Ook bij de Brouwersdam – die nu nog geen eb en vloed doorlaat – komt in eerste instantie een buis met vijf turbines. Als het consortium met Tocardo de opdracht krijgt tenminste. ‘De ambitie is om voor 2025 in totaal 250 turbines te installeren in de Zeeuwse delta’, meldt Van Breugel. ‘Dat brengt het vermogen op 1 GW, genoeg om zeker driekwart van de huishoudens in deze provincie van elektriciteit te voorzien.’ Getijdenenergie is ook op deze schaal nog niet qua prijs concurrerend met gas of kolen gestookte centrales. De Rance getijdencentrale was pas na 30 jaar afbetaald, maar levert nu wel tegen een lagere prijs energie. Zeeuwen kunnen een speciaal getijdenenergie-abonnement afsluiten bij de elektriciteitsmaatschappij: ‘goed groen’.