Na-isolatie van een spouwmuur
Na 1930 werden in Nederland veelal gevelmuren met een spouw gebouwd. De gevelmuur is “gespouwd”. Dat wil letterlijk zeggen, de muur is “gespleten” , ofwel opgedeeld in een binnenblad en een buitenblad, die op een gezamenlijke funderingsbalk staan. Tussen binnenblad en buitenblad is een holle ruimte van oorspronkelijk 5 á 7 cm breedte. Op regelmatige afstanden zijn binnen- en buitenblad met dunne spouwankers verbonden. Dit vanwege de stabiliteit van beide muren, en om de winddruk op te vangen en te verdelen.Het binnenblad draagt de vloerbalken of vloerplaten. Het buitenblad is er als het ware voorgezet.
Dat buitenblad mocht dan ook door slagregens nat worden, de spouw moest er voor zorgen dat het doorgedrukte of doorsijpelende regenwater weg gehouden werd van het binnenblad, zodat die droog bleef. Een onbedoelde verbinding van het buitenblad met het binnenblad kan voor problemen zorgen: water komt alsnog in het binnenblad en veroorzaakt vochtplekken en de energie stroomt via deze “brug” – de thermische brug, die we in Nederland hardnekkig koudebrug noemen – naar het koude buitenblad.
De breedte van een spouwmuur – binnenblad + spouw + buitenblad – is 25 á 27 cm. De dunne gips of pleisterlaag aan de binnenzijde tellen we niet mee. In de regel ook niet in de thermische berekening voor de warmteweerstand.
Er is een handige on-line tool van de Stichting SBR-CURnet:
https://rekentoolwarmteweerstand.sbrcurnet.nl/index.php
waarmee u zelf de Rc-waarde van verschillende constructies kunt berekenen.
Hieronder de berekening voor de uitgangssituatie met een ongevulde spouw.
Voor de berekening van de energiebesparing houden we als uitgangspunt de Rc-waarde 0,33 m2K/W aan voor een niet-geïsoleerde spouwmuur. Voor de berekening van de besparing is de bijbehorende Uc = 1,98 W/m2K het uitgangspunt.
De isolatiedikte is gelijk aan de afstand tussen binnenblad en buitenblad van de spouwmuur. De spouw wordt geïsoleerd door deze vol te blazen met vlokken , parels of granulaat of vol te schuimen met kunststofschuimen. Bepalend is de materiaalkeuze. Daarnaast hebben verschillende materialen en fabrikaten elk hun gedeclareerde warmtegeleidingscoëfficiënt ( lambda-waarde) λD. Deze gedeclareerde lambdawaarde ligt voor de meest gebruikelijke isolatiematerialen voor deze toepassing tussen 0,028 en 0,045 W/mK
Onvoldoende warmteweerstand voor een warmtepomp
Na 1970 werden spouwmuren geïsoleerd. Met het aanscherpen van de isolatie-eisen groeide daarna ook de spouwbreedte, om de isolatieplaten en isolatiedekens plaats te geven. Maar dat betekent ook dat de ongeïsoleerde spouwmuren niet meer ruimte bieden dan 50 tot 70 mm. Een hogere Rc-waarde dan 2,4 á 2,5 zit er dan ook niet in.
Deze warmteweerstand is onvoldoende om tot een lage temperatuur verwarming (LT) , en/of een warmtepomp (WP) over te gaan. Hiervoor moet een Rc-waarde van 7,0 á 9,0 m2K/W in de gevel gerealiseerd worden.
Dat kan bereikt worden door deze spouwmuur ook nog te voorzien van een voorzetwand.
Zie hiervoor: Kies een oplossing en een isolatiedikte
en
thema voorzetwanden
Per m2 ongeïsoleerde spouwmuur gaat er 1,98 Watt per graad temperatuurverschil tussen binnen en buiten, verloren.
Als er een isolatiemateriaal met een gedeclareerde warmtegeleidingscoëfficiënt λD = 0,040 W/mK toegepast wordt, en de spouwbreedte is 70 mm (meest rechtse kolom in de tabel) dan wordt daarmee een warmteweerstand Rc van 1,78 m2K/W bereikt en is de warmtedoorgang teruggebracht van 1,98 naar 0,51 Watt per m2 en per graad temperatuurverschil: een besparing van 1,47 W/m2K.
In een stookseizoen van 2700 graaddagen wordt daarmee een besparing van 95 kWh/m2 spouwmuur gerealiseerd.
(2700 [K.d] x 24 [h/d] x 1,47 [W/m2K x 1/1000 [kW/W])
Voorbeeld: als bij een vrijstaande woning, zoals hieronder afgebeeld (referentiewoning vrijstaand 2015), het totale spouwmuuroppervlak van 175 m2 geïsoleerd wordt, levert dat een jaarlijkse besparing op van :
175 m2 x 95 kWh/m2 = 16625 kWh, ofwel gelijk aan 1700 m3 aardgas (bovenwaarde aardgas 35,17 MJ/m3 ofwel 9,77 kWh/m3)
Dit is geen klus voor de doe-het-zelver. Het gevelisolatiebedrijf boort aan de buitenkant gaten in de voegen van de gevel. De gaten komen op ongeveer een meter afstand van elkaar, steeds in het kruispunt van een horizontale en verticale voeg. Via die gaten blaast het bedrijf isolatiemateriaal de spouw in. Uiteraard worden de gaten daarna weer netjes dichtgestopt met specie van dezelfde kleur. Als het klaar is zie je er niets meer van. Onderhoud is niet nodig.
zie ook op deze website:
- Duurzaam nu, morgen en later. en kijk naar maatregel 17
- Duurzaamheid – spouwmuurisolatie – topinvestering
- Energiebesparing – spouwmuurisolatie
