VENTILATIE

VENTILATIE

VOOR EEN GEZOND HUIS

Energieneutraal wonen in stappen – bron: eigen inventarisatie en brochure ENEXIS-MILIEUCENTRAAL

De meeste huizen hebben natuurlijke ventilatie via de ramen. Maar dat werkt vaak onvoldoende. Met een ventilatiesysteem is de lucht in huis een stuk gezonder. Kies wel voor een energiezuinig systeem.

WAT KOST VENTILATIE ?

De prijzen variëren, afhankelijk van het systeem dat je kiest. Een mechanische ventilatiesysteem kost zo’n 1.500 euro, lokale balansventilatie met warmteterugwinning (wtw) kost per unit zo’n 1500 euro, vraag gestuurde mechanische ventilatie kost tussen de 4.200 en 5.000 euro.

EN WAT LEVERT HET OP ?

  • Gezondere lucht in huis
  • Bij ventilatiesystemen met wtw: Energiebesparing.

WAAROM IS VENTILATIE BELANGRIJK ?

Ventilatie moet voor de gezondheid: het zorgt voor schone lucht in huis. Als je te weinig ventileert, hopen vervuilende stoffen en vocht zich op in huis waardoor je gezondheidsklachten kunt krijgen. Maar liefst 1 op de 10 woningen heeft schimmel door vochtproblemen, bijna de helft bevat tabaksrook; verder is in veel huizen binnenshuis meer fijnstof aanwezig dan buiten.

INSTALLEER IK HET ZELF ?

Voor goede ventilatie en echt schone lucht is het een voorwaarde dat het ventilatiesysteem goed wordt aangelegd. Laat dit doen door een specialist.

HOE WERKT VENTILATIE ?

Je hebt verschillende manieren om je huis te ventileren. Zo’n 7 op de 10 woningen hebben natuurlijke ventilatie. De aanvoer van lucht gaat dan vaak via roosters in de kozijnen of gevels van de woon- en slaapkamers. Maar vaak is deze manier van ventileren onvoldoende.

Je kunt dan een ventilatiesysteem laten aanleggen. Afhankelijk van je woning kun je kiezen uit mechanische ventilatie, balansventilatie en vraaggestuurde mechanische ventilatie:

  • Mechanische ventilatie.
    Dit afzuigsysteem voert voortdurend lucht af door het hele huis. Een ventilatie-unit (meestal te vinden in dezelfde ruimte als de cv-ketel) zuigt die lucht weg uit de keuken, de badkamer en het toilet. De lucht verdwijnt via afzuigventielen in het plafond of de muur naar buiten. Een regelknop met 2 of 3 standen (meestal te vinden in de keuken en/of de badkamer) regelt hoeveel lucht het mechanische afvoersysteem afvoert. Door het afzuigen van lucht wordt op een natuurlijke manier lucht aangezogen van buiten; via ventilatieroosters en/of (klep)raampjes komt die binnen.

  • Balansventilatie
    Dit systeem voert evenveel lucht aan als dat het afvoert. Vaak hebben balansventilatiesystemen ook een warmteterugwinning waarbij de koude lucht van buiten wordt opgewarmd met warmte van de afgevoerde lucht. Balansventilatie is hierdoor extra energiezuinig in vergelijking met andere systemen. De ventilatie de unit bestaat uit twee ventilatoren, en bevindt zich meestal in de ruimte waar ook de cv-ketel staat. De ene ventilator zorgt voor luchtaanvoer de woning in, de andere regelt de afvoer van lucht naar buiten. De aan- en afvoer van lucht verloopt via aparte kanalen, die op ruime afstand van elkaar worden geïnstalleerd. Via ventielen in de huis- en slaapkamer wordt ventilatielucht woning ingeblazen. Afzuigventielen in de badkamer, de keuken en het toilet voeren lucht af. Via een regelknop (meestal 3 standen, te vinden in de keuken en/of badkamer) kan de bewoner meer of minder lucht verversen.

  • Vraaggestuurde mechanische ventilatie
    Je kunt balansventilatie ook vraaggestuurd maken met sensoren die CO2, en/of vocht meten. Daarmee stem je de ventilatie af op de behoefte en wordt het nog zuiniger. Er komen dan CO2,-sensoren in de woonkamer en slaapkamers en/of vochtsensoren in de badkamer en keuken, die bepalen hoeveel lucht afgevoerd moet worden. Daardoor wordt er efficiënter geventileerd en gaat er minder warmte verloren.

LET OP ! LUCHTDICHTHEID & BOUWVOLGORDE

Een goed werkend, reguleerbaar en controleerbaar ventilatiesysteem vereist een goede luchtdichtheid van de woning !
De ventilatoren in een ventilatiesysteem duwen vuile lucht uit de woning en zuigen frisse lucht aan, met respectievelijk over- en onderdruk in de woning. Maar als door kieren en gaten die over- en/of onderdruk niet of maar ten dele opgebouwd kan worden, is het moeilijk het vereiste ventilatievoud te realiseren.
In een planning of fasering van werkzaamheden en maatregelen is de bouwvolgorde van belang:
Het (zo goed mogelijk) luchtdicht maken van de woning moet dus eerst gebeuren vóór je de ventilatie aanlegt. En aangezien die luchtdichte laag ook van belang is voor een goedwerkende probleemlose isolatie, moet die luchtdichte laag aan de warme zijde van de isolatie geplaatst worden. Dus ook nog vóór die luchtdichte laag de isolatie plaatsen; volgorde: isolatie – luchtdichte laag – ventilatie.

zie voor meer informatie over ventilatie:
Duurzaamheid – ventileren en luchten

KAN ELK VENTILATIESYSTEEM WORDEN AANGELEGD IN MIJN HUIS ?

In een bestaand huis kun je mechanische ventilatie laten inbouwen en aansluiten op bestaande afvoerkanalen. Centrale balansventilatie is moeilijker aan te leggen in een bestaand huis vanwege de aparte luchtstroomkanalen die nodig zijn. Als er al voldoende ruimte in huis is, vereist het een grote verbouwing in alle vertrekken. Daarom wordt voor bestaande bouw lokale balansventilatie gebruikt. Hierbij wordt per kamer lucht actief aan- en afgevoerd: daarom heet het ook wel decentrale balansventilatie. In een vertrek met lokale balansventilatie zit een ventilatie-eenheid in de gevel voor de aan-en afvoer van lucht. Doordat aangevoerde lucht wordt opgewarmd met een warmtewisselaar (wtw-unit) of verwarmingsradiator worden tochtklachten minder en het is zuiniger. Deze variant van balansventilatie is geschikt om ventilatie in één ruimte te verbeteren, maar ook om in alle vertrekken aan te leggen.

WAAR MOET IK OP LETTEN?

Voor alle ventilatiesystemen geldt dat ze goed gebruikt en onderhouden moeten worden om de lucht in huis echt gezond te houden. Vraag dus goede uitleg aan de installateur en vraag om een gebruikshandleiding. Maak filters en ventielen regelmatig schoon met een stofzuiger (filters) of een sopje (de ventielen) en vervang de filters minstens twee keer per jaar. Voor het grote onderhoud kun je een onderhoudscontract afsluiten.
Let op: zet het systeem nooit uit, behalve in geval van een ramp of bij onderhoud.